Đối với một nhà máy thủy điện, dự báo được lưu lượng nước về, lưu lượng mưa và mực nước hồ chứa là những yếu tố tiên quyết giúp cho việc lập kế hoạch, phương thức vận hành tối ưu. Do đó, Công ty Thủy điện Buôn Kuốp đã tổ chức nghiên cứu, lập phương án xây dựng bổ sung các trạm đo mưa và quan trắc mức nước trên các nhánh sông dẫn về hồ chứa.
Theo đó, trong năm 2020, công ty đã lắp đặt bổ sung 12 trạm đo mưa và 4 trạm đo mức nước tự động, nâng tổng số trạm lên 23 trạm đo mưa và 7 trạm đo mức nước. Dữ liệu thực từ các trạm quan trắc được kết nối về trung tâm và làm cơ sở dữ liệu để xây dựng mô hình dự báo lưu lượng nước về cho các hồ chứa của Nhà máy Thủy điện Buôn Tua Srah, Buôn Kuốp và Srêpốk 3.
Giao diện các trạm quan trắc lưu lượng nước về các hồ chứa của Công ty Thủy điện Buôn Kuốp
Đến nay, mô hình thu được những kết quả khá khả quan. Qua quá trình đối chiếu, so sánh với số liệu đo đạc và tình hình thực tế, mô hình dự báo lưu lượng về hồ Buôn Tua Srah hiện có độ chính xác khoảng 75% so với thực tế và trở thành một kênh hữu ích để công ty tham khảo. Điểm đặc biệt là mô hình này do chính những kỹ sư của Công ty Thủy điện Buôn Kuốp tự nghiên cứu và xây dựng. Dựa trên dữ liệu đã thu thập, các kỹ sư đã ứng dụng AI (trí tuệ nhân tạo) để phân tích, dự báo tình hình và cung cấp cảnh báo sớm.
Đối với vùng hạ du, hệ thống cảnh bảo xả lũ của Công ty Thủy điện Buôn Kuốp đã vận hành từ năm 2009 và dần chuyển sang cảnh báo từ xa qua sóng điện thoại di dộng. Hiện 20 trạm cảnh báo đã bố trí dọc theo bờ sông vùng hạ du, đảm bảo các thông báo về tình hình chạy máy, thông báo điều tiết xả nước của nhà máy đến được với chính quyền và người dân trong vùng.
Nhà máy Thủy điện Buôn Kuốp
Ngoài ra, công ty sẽ triển khai nghiên cứu, xây dựng bản đồ số vùng hạ du các nhà máy; xây dựng mới website thông tin và phối hợp với chính quyền địa phương lắp đặt thêm các trạm cảnh báo từ xa, tập trung thực hiện tại các khu vực đông dân cư, vùng hay ngập úng, khu vực có nhiều hộ chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản ở vùng hạ du các nhà máy điện.Theo kế hoạch, trong năm 2021, Thủy điện Buôn Kuốp sẽ triển khai mua sắm và tự nghiên cứu, thiết kế, lắp đặt bổ sung 06 trạm quan trắc mưa, đồng thời thu thập thêm dữ liệu dự báo mưa từ các đài khí tượng, các lưu vực khác và nghiên cứu, nâng cấp ứng dụng mạng Neural network (nntool) của Matlab để nâng cao hơn nữa độ dự báo chính xác.
Dự kiến, Công ty Thủy điện Buôn Kuốp có thể cải thiện độ chính xác của dự báo đạt đến khoảng 90%.